Puchatek w Przedszkolu

Warto wiedzieć

Zmiany, jakie dokonały się w ostatnim czasie w Prawie oświatowym, a w szczególności prawo do edukacji przedszkolnej dla dzieci w wieku 3–5 lat oraz bardziej transparentny i przejrzysty sposób dotowania placówek niepublicznych, spowodowały wzrost ich liczby. Wprowadzony w 2013 r. instrument finansowania przedszkoli niepublicznych, wzmacniający rolę tych placówek jako istotnego komponentu wspomagającego gminy w realizacji ich zadań, również przyczynił się do poszerzenia liczby podmiotów chętnych do prowadzenia przedszkoli niepublicznych w formie publicznej. 

Placówki niepubliczne ze względu na autonomię w określaniu cen swoich usług są w stanie oferować szeroki katalog usług edukacyjnych. Część z tych podmiotów decyduje się na profilowanie rodzaju swojej działalności, umożliwiając rodzicom wybór placówki ukierunkowanej na rozwijanie określonych zdolności ich dzieci. Niestety pewnym zagrożeniem dla funkcjonowania placówek niepublicznych wydają się niekorzystne prognozy demograficzne, które w dłuższej perspektywie przewidują zmniejszenie liczby dzieci w wieku przedszkolnym. Do 2025 r. prognozuje się zmniejszenie liczby dzieci w grupie wiekowej do 14 lat o ponad 501,2 tysięcy (GUS, 2014). Wszelkie niekorzystne zmiany w sektorze przedszkoli niepublicznych, również te skutkujące likwidacją tego rodzaju placówek, będą miały wpływ na kondycję budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Zmiany, jakie dokonały się w ostatnim czasie w Prawie oświatowym, a w szczególności prawo do edukacji przedszkolnej dla dzieci w wieku 3–5 lat oraz bardziej transparentny i przejrzysty sposób dotowania placówek niepublicznych, spowodowały wzrost ich liczby. Wprowadzony w 2013 r. instrument finansowania przedszkoli niepublicznych, wzmacniający rolę tych placówek jako istotnego komponentu wspomagającego gminy w realizacji ich zadań, również przyczynił się do poszerzenia liczby podmiotów chętnych do prowadzenia przedszkoli niepublicznych w formie publicznej. 

Placówki niepubliczne ze względu na autonomię w określaniu cen swoich usług są w stanie oferować szeroki katalog usług edukacyjnych. Część z tych podmiotów decyduje się na profilowanie rodzaju swojej działalności, umożliwiając rodzicom wybór placówki ukierunkowanej na rozwijanie określonych zdolności ich dzieci. Niestety pewnym zagrożeniem dla funkcjonowania placówek niepublicznych wydają się niekorzystne prognozy demograficzne, które w dłuższej perspektywie przewidują zmniejszenie liczby dzieci w wieku przedszkolnym. Do 2025 r. prognozuje się zmniejszenie liczby dzieci w grupie wiekowej do 14 lat o ponad 501,2 tysięcy (GUS, 2014). Wszelkie niekorzystne zmiany w sektorze przedszkoli niepublicznych, również te skutkujące likwidacją tego rodzaju placówek, będą miały wpływ na kondycję budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Prototypem przedszkoli były ochronki. Pojawiły się one w XIX wieku. Wraz z szybkim rozwojem przemysłu oraz związanym z tym zapotrzebowaniem na pracę kobiet powstał problem zapewnienia opieki nad dziećmi matek pracujących zawodowo.

Pierwsze ochronki powstały w Anglii w 1816 roku z inicjatywy utopisty R. Owena oraz w 1824 S. Wilderspina, założyciela Towarzystwa Szkółek Dziecięcych (infant schools). Miały one dać swoim wychowankom minimum wiedzy na całe życie.

We Francji pierwsze ochronki powstawały w związku z oświatowo-społeczną działalnością pastora  ewangielickiego J.F. Oberlina. Zapewniały one dzieciom opiekę oraz przygotowanie do szkoły elementarnej poprzez rozwijanie mowy, budzenie zamiłowania do pracy, oraz do porządku. Istniały też we Francjii, a głównie w Paryżu zakłady wychowawcze dla dzieci zaniedbanych społecznie, choć były to właściwie „przechowalnie” skupiające duże ilości dzieci, dające małe możliwości pracy wychowawczej.

Na początku XIX wieku powstawały także ochronki w Niemczech. Ich organizację wzorowano na angielskich szkółkach. Zasadniczy rozwój przypadł na lata działalności F.W. Fröbla i jego „ogródków dziecięcych”.

W 1842 roku A. Cieszkowski zwrócił uwagę na złe warunki w jakich żyją dzieci na wsi oraz  na korzyści wynikające z rozwoju ochron wiejskich oraz wychowawczej opieki nad dziećmi wiejskimi.

W Polsce do czasu odzyskania niepodległości istniały dwa rodzaje instytucji przedszkolnych. Jedne to były tak zwane ochronki, spełniały one przede wszystkim funkcje opiekuńcze wobec matek pracujących. Oraz drugie oparte na określonych założeniach pedagogicznych wzorowane na ogródkach freblowskich lub domach dziecięcych M. Montessori.